Damat Ferit Paşa Hükümetinin Milli Mücadele Karşıtı Politikaları - Osman Akandere

Mondros Mütarekesi imzalandiktan sonra Itilaf Devletleri, mütareke maddeleri uyarinca Anadolu'da isgal hareketlerine giristiler. Türk halki, isgallerin önüne geçebilmek için Kuva-yi Milliye teskilatlan ortaya çikardi ve isgal kuvvetlerine karsi Mustafa Kemal Pasa liderliginde bagimsizlik mücadelesine giristi. Türk milletinin bagimsizlik mücadelesi gerçeklestirdigi Mütareke döneminde; Damat Ferit Pasa bes defa hükümet kurdu. Hükümetlerinin temel politikasi, Itilaf Devletleri ile iyi iliskiler kurulmasi gerektigi fikrine dayaniyordu. O'na göre silahli direnise kalkismak memleketi atese atmaktan baska bir sey degildi. Bu yüzdendir ki Sadrazam Damat Ferit Pasa, Sultan Vahdettin'i de ikna etmek suretiyle silahli direnis fikrini ortadan kaldirmak için büyük gayret sarf etti: Mustafa Kemal Pasa ve arkadaslarini mesleklerinden ihraç ettirdi ve onlar hakkinda idam kararlari çikartti. Kuva-yi Milliyeciler aleyhine kiskirtmak maksadiyla fetvalar yayinlatti; Kuva-yi Inzibatiye adiyla bir ordu kurdurdu. Anadolu'nun pek çok yerinde Milli Mücadele hareketine karsi isyanlar çikti. Pasa, bu isyanlari destekledi. Bütün bu faaliyetleri boyunca Ingilizlerden büyük destek gördü. Elinizdeki bu eser, Damat Ferit Pasa Hükümetlerinin, Milli Mücadele'yi engellemek adina hangi tedbirleri aldiklarini neler yaptiklarini ve ne ölçüde basarili olduklarini ortaya koymayi amaçlamaktadir. Nihayetinde bu çalisma; Mütareke döneminde Damat Ferit Pasa ve Hükümetleri ile Milli Mücadele harekete arasindaki mücadeleyi dogru bir sekilde anlama ve anlamlandirma çabasinin bir ürünüdür.